ZAMEK W MIEDNIKACH

DSCN1826DSCN1835

DSCN1829DSCN1851DSCN1852

DSCN1825DSCN1841DSCN1837

 

DSCN1853

Po raz pierwszy zamek w Miednikach jest wspomniany w 1387 roku w kronikach krzyżackich. Jednak przypuszcza się, że obronny zamek był zbudowany w pierwszej połowie XIV wieku za czasów panowania Gedymina  lub Olgierda . Zamek na południe od Wilna miał bronić miasto  przed Krzyżakami i Tatarami. Zamek w Miednikach budowano w tym samym  czasie, co i zamek w Krewie. Legenda mówi,że zamki te budowali wielcy siłacze, którzy potrafili przerzucać sobie nawzajem niedostające kamienie lub narzędzia. Jednak Miednicki zamek jest prawie dwukrotnie większy od zamku w Krewie. Jego powierzchnia zajmuje około 2 ha,a razem z fosą i nasypem dokoła muru powierzchnia wynosi 6,5ha. Mury zamku tworzą prawie kwadrat, którego długość wynosi ponad 0,5 km. Do budowy muru użyto polnych kamieni i tylko częściowo – cegieł. Cegieł użyto do wymurowania otworów strzelnych i do parapetu na murze, a także do budowy wież. Ciekawe, że cegły są różnej wielkości. Wysokość tego muru sięgała 15 metrów, grubość muru sięga prawie 2 metrów. Przypuszcza się, że w murze było 280 otworów strzelnych. Szerokośc fosy sięgała 20m, a jej głębokość wynosiła 6-7 metrów. Zamek zalicza się do typu zamków obronnych. Największa baszta w północno-wschodnim kącie muru wynosi 30 metrów wysokości, jej boki są o długości 15,14 metrów, a grubość murów u dołu wynosi 3 metry, natomiast wyżej grubość muru  sięga 2,5 metra. W niej były mieszkalne komnaty, z jej wierzchołka obserwowano sytuację na zewnątrz, a  w czasie napaści kierowano całością obrony zamku. Wzdłuż trzeciego piętra baszty była galeria dla strzelców.  Ta największa baszta zachowała się najlepiej i ją odrestaurowano, urządzając muzeum. Trzy mniejsze baszty nie zachowały się. Na dużym dziedzińcu zamkowym, otoczonym potężnym murem w razie niebezpieczeństwa ukrywali się okoliczni mieszkańcy i różnymi sposobami bronili murów: rzucali w napastników kamieniami,lali smołę lub wrzątek.

Dosyć wcześnie zamek utracił swe strategiczne i obronne znaczenie. Możliwie dlatego mury się zachowały. Największe znaczenie zamek posiadał na przełomie XIV i XV wieków.  Podobno lubił tu przebywać król Kazimierz Jagiellończyk i jego synowie, między innymi święty Kazimierz ze swym nauczycielem Janem Długoszem.

Niestety, podczas Potopu, a później w okresie przemarszu wojsk Napoleona zabudowania na terenie zamku były zniszczone. W XIX wieku Władysław Syrokomla i inni romantycy pisali o zamku, tworząc najprzeróżniejsze legendy. Zamek i jego teren był badany w okresie Międzywojennym i po Drugiej Wojnie Światowej. W okresie Drugiej Wojny Światowej na dziedzińcu zamkowym sowieci przetrzymywali aresztowanych żołnierzy Armii Krajowej.

Po odzyskaniu przez Litwę niepodległości rozpoczął się nowy etap życia zamku miednickiego. 6 lipca 1993 roku wmurowano kamień węgielny pod fundamenty odbudowy wieży zamkowej. Tę inicjatywę podtrzymał ówczesny prezydent Litwy Algirdas Brazauskas, następnie Wałdas  Adamkus.

Przed kilku laty odbudowano zamkową wieżę,zabezpieczono mury i uporządkowano teren zamku. W wieży na pięciu piętrach umieszczono eksponaty z różnych okresów: średniowieczną broń, srebrne naczynia i inne przedmioty, należące niegdyś do rodów magnackich, a także  trofea i noże myśliwskie Algirdasa Brazauskasa.

ZATROCZE

Pólwysep między jeziorami Galwe i Skaistis Józef Tyszkiewicz nabył w II połowie XIX wieku. Przedtem te ziemie zamieszkiwali Tatarzy. Po jego śmierci w 1891 r. Zatrocze przechodzi do młodszego syna, Józefa, który razem z żoną Jadwigą Świętopełk- Czetwertyńską zbudowali znany dziś pałac. Posiadłość wynosiła 800 ha, a 80 ha należało do rodzinnej rezydencji.

Według projektu polskiego architekty Józefa Husa nad brzegiem Galwe zbudowano przepiękny pałac w stylu Ludwika XVI, dekorowany stiukami, z terasą w kierunku miasta i wysp jeziora. Trockie pejzaże i aura spowodowały wielkie przywiązanie rodziny Tyszkiewiczów do Zatrocza. Uporządkowanie parku hrabia poręczył francuskiemu floryście Edwardowi Andre, który tu przybył w 1898 r. E.Andre zaprojektował park w stylu mieszanym: części parteru, położone najbliżej pałacu miały styl francuski, z lipowymi symetrycznymi alejami, klombami, wazami i marmurowymi rzeźbami. Duży parter dekorowały rzeźby Diany, Flory i bogini Hamadriady. Mały parter dekorowały rzeźby Bachusa i popiersia w antycznym stylu. Zniszczone w czasach radzieckich rzeźby zostały niedawno wykonane przez Rutę i Nerijusa Kawalauskasów. Wzorowali się na oryginałach, znajdujących się w Luwrze. Pałac z francuskimi parterami otacza park, w stylu angielskim. Andre wykorzystał naturalne położenie półwyspu, a w nizinkach wykopano stawy, przypominające lustra, w których odbijały się dęby, obłoki, jodły i zagraniczne rośliny. Wykopano ponad 20 stawów różnego kształtu i wielkości, co spowodowało unikatowy park z wodnymi odbiciami.

Po śmierci Józefa Tyszkiewicza w 1917 r. pałac należy do jego syna Andrzeja aż do II wojny światowej. W czasie wojny Zatrocze znacjonalizowano, byli tu również Niemcy. Po wojnie było tu sanatorium KGB, później obóz pionierski i dom wypoczynkowy, a także baza turystyczna. Pałac i park w tym czasie bardzo ucierpiały, zdeformowano i zniszczono  początkowe dekoracje.

DSCN1799 DSCN1801 DSCN1803 DSCN1804 DSCN1806 DSCN1815 DSCN1821 DSCN1802