MOSTY WILNA

Wilno dzielą na części dwie rzeki: Wilia (Neris) i Wilenka (Vilnia). Pierwsza wzmianka o moście w Wilnie pochodzi z czasów panowania króla Władysława Jagiełły. Niestety, stare mosty nie zachowały się do dnia dzisiejszego: zniszczone były przez wojny, pożary i powodzie. Jednak zachowało się siedem starych mostów, mających historyczne i architektoniczne znaczenie.
Jeden z ważnych mostów przez Wilię znany był już w XVI wieku: to most Zielony (Žaliasis). Na początku XVI wieku, za panowania króla Zygmunta Starego wileński wojewoda Albert Gasztołd otrzymał przywilej królewski na budowanie mostu przez Wilię. Pracą kierował Ulrich Hozjusz. To był pierwszy most murowany, z drewnianym dachem i mnóstwem „kramów‘ po obu stronach mostu. Za przejazd przez most pobierano myto.Nazwano go Wielkim. Był kiedyś najważniejszym mostem w mieście. Znajdował się w miejscu ważnego szlaku kupieckiego w kierunku Rygi. W XVII wieku most odnowiono za pieniądze mieszkańców, jednak w czasie wojny z Moskwą rosyjskie wojska go spaliły w 1655 r. Po 20 latach zbudowano na tym miejscu nowy most.
Po remoncie w połowie XVIII wieku most został pomalowany na zielono i nazwa mostu przetrwała do dnia dzisiejszego – Zielony most. W XIX wieku most kilkakrotnie odnawiano i restaurowano. A w 1894 r. most zrekonstruowano i wykonano ze stali. W czasie Pierwszej Wojny Światowej Rosjanom nie udało się go zniszczyć. Jednak w czasie II wojny światowej, w lipcu, Niemcy wysadzili most w powietrze. Obecny most jest z okresu powojennego, zbudowany w 1952 r.
Po odzyskaniu przez Litwę niepodległości zaczęła się dyskusja na temat radzieckich rzeźb socrealizmu na moście. Dla większości mieszkańców Wilna te rzeźby nie przeszkadzały, ale decyzją Samorządu Wilna w 2015 r. rzeźby usunięto, decyzję motywując ich złym stanem. Za mostem ciągnie się ulica Kalwaryjska, która prowadzi do Kalwarii Wileńskiej i powojennych dzielnic mieszkalnych.
Most Mendoga (Mindaugo ) – jest to najnowszy most przez Wilię, wybudowany w 2003 roku z okazji 750. rocznicy koronacji króla Mendoga. Autorem projektu jest Vladas Treinys. Długość mostu wynosi 101 m, szerokość 19,7 m. Most ten łączy dzielnicę Żirmunai ze Starym Miastem. W miejscu mostu Mendoga w połowie XX wieku był prom, a w końcu lat 60-tych zbudowano pontonowy most dla pieszych, który urwał się wczesną wiosną 1976 r. Zginęło wówczas wielu ludzi, którzy przechodzili po nim po koncercie w Pałacu Sportu.
Most Zarzeczny, nazywany też Mostem Zakochanych. Zachował się z 1901 roku. Jego długość wynosi prawie 20 m, a szerokość – około 10 m. Zaprojektowany był przez inżyniera tamtych czasów – J.Malinowskiego. Most łączy Starówkę wileńską z dzielnicą Zarzecze. Obecnie na poręczach mostu można zobaczyć wielką ilość kłódek, które są zawieszane przez pary małżeńskie jako symbol małżeńskiego wiernego współżycia. Tradycja, co prawda, nie litewska, ale co roku kłódek wciąż przybywa. Wszystkiemu przygląda się rzeczna rusałka , zwana Užupio Undine (rzeczna ondyna), która przysiadła na murze obok.
Kilkadziesiąt metrów dalej, przy ulicy Młynowej znajduje się most Bernardyński. Zbudowany w 1880 roku, odnowiony w roku 1956. Pierwszy drewniany most istniał tu już w XVI wieku. Na jego poręczach również jest mnóstwo metalowych kłódek, zawieszanych przez zakochane pary. Poręcze są wygięte od tej dodatkowej wagi.
Most Zamkowy albo Antokolski – to most przez Wilenkę, w miejscu jej ujścia do Willi. Długość mostu wynosi 34 m, szerokość – 20 m, wysokość mostu wynosi prawie 8 m. Most łączy centrum miasta z dzielnicą Antokol.
Pierwszy most w tym miejscu przez Wilenkę zbudowano w końcu XVIII wieku i nazwano mostem Arsenalskim. Został zniszczony w czasie powodzi na początku XIX wieku. Obecny most zbudowano w 1893 roku według projektu inżyniera Jana Januszewskiego.
W czasach radzieckich, w 1964 roku most został wyremontowany i poszerzony. Jeszcze w końcu XIX wieku poręcze mostu zostały udekorowane tarczami z carską koroną i Pogonią. Przetrwały one do rekonstrukcji mostu w 1964 roku. Wówczas były usunięte. Nowe, obecne dekoracje z Pogonią zostały umocowane w 1992 roku.
Most Biały (Baltasis ) jest mostem dla pieszych. Został wybudowany w latach 90. ubiegłego stulecia. Połączył Śnipiszki z centrum Wilna. Za Białym mostem w dzielnicy Śnipiszki znajduje się centrum handlowe „Europa” oraz wieżowce, powstałe w 2005 roku. Najwyższy biurowiec ma 32 piętra. Przy nim mieści się Samorząd Wilna.
Most Zwierzyniecki (Žveryno) powstał na przełomie XIX i XX wieków, jako drewniany, a w 1905 r. zbudowano most murowany, który przetrwał do dziś. Budowniczym mostu był inzynier J.Malinowski. Za mostem widoczne są kopuły cerkwi Znamienskoj z 1903 roku. Ten stary most zwierzyniecki ma modernistyczne oświetlenie. Cena przedsięwzięcia wynosiła około 30 000 euro.
Dzielnica Zwierzyniec w wieku XVI należała do Radziwiłłów. Do XIX wieku były tu gęste lasy, w których
Radziwiłłowie trzymali żubry, łosie i inną zwierzynę, przeznaczoną na polowania. W XIX te tereny stają się własnością rodziny Wittgensteinów. W końcu XIX w. Zwierzyniec jest sprzedany kupcowi Martinsonowi, który rozdzielił ziemię na działki i rozsprzedał mieszkańcom Wilna. Zwierzyniec staje sie częścią Wilna dopiero na początku XX wieku. Dzisiaj jest to zielona dzielnica miasta, w której od ponad stu lat zachował się układ ulic. I tuż za starym Zwierzynieckim mostem znajduje się ulica Adama Mickiewicza. Po drugiej stronie mostu – główna ulica Śródmieścia – prospekt Gedymina i Parlament Litwy. W 2010 r. pod mostem umieszczono dekorację w kształcie łodzi, która przypomina też półksiężyc.
W ciągu stu lat most rzadko remontowano i metalowe przęsła zaczęły rdzawieć, dlatego
w latach 80. ubiegłego stulecia w pobliżu starego mostu na Zwierzyniec zbudowano most dla transportu miejskiego i większego ruchu samochodowego: most Lubarta.
Wałakampiajski ( Valakampių) most na Wilii łączy Żirmuny z Antokolem. Zbudowany został w 1972 roku i pozostaje najdłuższym mostem w Wilnie – ma 341,5 m długości i 21 m szerokości.
Most Żyrmuński ( Žirmūnų tiltas) –łączy również Żyrmuny ze Antokolem. Jest to żelbetonowy most o długości 181 metrów. Szerokość wynosi 20 metrów. Został zbudowany w 1965 roku.
W granicach naszego miasta znajduje się mnóstwo mostów: są dla pieszych i dla transportu, są wiadukty i mosty kolejowe, są mosty żelbetonowe, stalowe, drewniane, nawet ruchome, jak na Belmoncie. Prawie każdy z nich ma swoją nazwę.

DSCN1382 DSCN1384 DSCN1388 DSCN1392 DSCN1396 DSCN1405

 

Wilno

 

Nad brzegami Wilii od wieków rozbudowuje się Wilno.

Stolica Litwy – Wilno – jest miastem najczęściej odwiedzanym przez turystów z całego świata.

Zachwyca ich nie tylko architektura i historia miasta, lecz i położenie na kilkunastu pięknych wzgórzach, pozostawionych przez ostatni lodowiec. Nazwy wzgórz powstały przed setkami lat i z biegiem wieków niektóre z nich przekształciły się w nazwy ulic lub dzielnic. O niektórych z nich wiadomo,dlaczego przybrały nazwy Lipówki czy Antokola, o innych nadal krążą legendy.

Z racji na mnóstwo zabytków i pięknej lokalizacji miasto można nazwać cudem przyrody i architektury. Największe z miast Litwy – Wilno – zamieszkałe jest przez około 500 tys. mieszkańców różnych narodowości: prawie 60% Litwinów, około 20% Polaków, 13% Rosjan. Mieszkają tu od wieków tak egzotyczne narody, jak Tatarzy i Karaimowie; jest około 3000 Żydów. Mieszkańcy Wilna – to ludzie różnego wyznania, ale przede wszystkim są to katolicy.

W Wilnie prawie na każdym kroku spotykamy coś ciekawego, nieoczekiwanego, a czasami nawet tajemniczego. Miasto jest otwarte dla każdego i zaprasza do wnętrza na Starówkę, żebyśmy mogli podziwiać zabytki, które już tyle wieków upiększają to miasto i przypominają nam o jego dawnych dziejach.

Wilno – bogatsze i szczęśliwsze od innych miast Litwy. Ciekawili się nim znani i szanowani historycy oraz kronikarze, mieszkali tu książęta i królowie, tworzyli światowej sławy artyści, pisarze i malarze. O Wilnie w różnych okresach historycznych dużo mówiono, pisano, ale często zdania na temat rangi i znaczenia tego miasta bardzo się różniły i żeby poznać je dokładnie, trzeba przeczytać niemało tomów ksiąg, kronik, które nas zapoznają z przeszłością tego – z całą pewnością niezwykłego – miasta. Trzeba przejść się spacerkiem uliczkami i zaułkami, z wysokich wzgórz spojrzeć na miasto z góry, by ocenić w pełni jego urok. Więc przejdźmy Starówką po wąskich i krętych uliczkach, odwiedźmy cmentarze, gdzie pochowano wiele znanych osobistości, gdzie umarło tyle marzeń i urodziło się tak dużo nadziei, obejrzmy stare kamienice, z którymi wiąże się tak wiele historyjek, dziejów i wspomnień. Może wtedy trochę lepiej poznamy ten gród.

Godne uwagi jest również współczesne Wilno, np. Śnipiszki, gdzie mieści się władza miasta i są najwyższe wieżowce ze stali i szkła powstałe w XXI wieku; Łazdynai, za które na początku lat 70. architekci litewscy otrzymali wysokie nagrody; z rozmachem zbudowane dzielnice Karolinek, Justiniszek, Wirszuliszek na miejscu dawnych podwileńskich wsi; Antokol, który powstał tuż po drugiej wojnie światowej na miejscu drewnianych domków; Zwierzyniec – willowa dzielnica nad brzegiem wijącej się Wilii; Żirmunai – dzielnica, którą do dziś starzy mieszkańcy nazywają Łosiówką, bo były to w XIX wieku posiadłości carskiego generała żandarmerii Łosiewa.

Możliwe, trzeba w Wilnie się urodzić, spędzić tu całe życie, pokochać je całym sercem, aby zgłębić tajemnice tego miasta.

DSCN1238DSCN1364 DSCN1401IMG_20150504_202902

DSCN1599 DSCN1597DSCN1565DSCN1582DSCN1534DSCN1256DSCN1429DSCN1396DSCN1186